Cara á apocalipse informática do ano 2000
1997/10/01 Elizondo, Luis Iturria: Elhuyar aldizkaria
Dentro de dous anos, os programas de software que utilizan unicamente os 2 últimos díxitos paira indicar o ano, xerarán serios problemas en calquera lugar.
Todos os reloxos mundiais lévannos cara ao ano 2000 sen remedio, segundo a segundo, sen descansar. Cando alguén non inventa a máquina de tempo, polo menos, non se pode retroceder. Así as cousas, que pasará nos sistemas informáticos mundiais despois do ano 2000? Caos? Desastre? Cal é esa cuestión que preocupa a todos os responsables informáticos do mundo?
Entenderémolo cun pequeno exemplo. Imaxínache que despois de ouvir as badaladas da Noitevella de 1999, despois de tragar as uvas imprescindibles correndo e con présas, queres felicitar ao amigo ou familiar ou amante que foi a Canarias. Colle o teléfono ás 0:10 da noite e aproveitando a falta de monopolio de Telefónica (a partir de agora, por sorte ou por desgraza, teremos duopolio), feixes una longa conferencia de 20 minutos nese momento, no século pasado, co interlocutor das illas que, a xuízo dalgúns, atópanse no milenio anterior.
Una vez colgado o teléfono, si a compañía telefónica non corrixiu os seus programas informáticos, estarás a piques de perder todo o diñeiro aforrado na túa vida, porque recibirás a factura da chamada que durou entre o 1 de xaneiro do 00 e o 31 de decembro do 99, é dicir, una chamada interprovincial de 99 anos!
Problemas e erros similares xurdirán a partir desa data en calquera ámbito, xa que mentres o mundo occidental pase de 1999 a 2000, moitos programas informáticos atrasaranse de 99 a 00. Por que? A razón é moi sinxela. Nas décadas de 1960 e 1970, polo aforro da prezada memoria das computadoras excesivamente caras, os programadores decidiron escribir as datas con 6 díxitos paira indicar día, mes e ano.
Por exemplo, o “6 de outubro de 1973” converteuse en “731006”. É dicir, deixaron fóra o “19” que se repetía en todas as datas porque non servía para nada; o ano 2000 estaba moi lonxe paira preocuparse ou angustiarse. E que supón neste momento? Paira entender o problema, debemos analizar os cálculos máis básicos e simples que realizan repetidas veces as computadoras. É dicir, os cálculos que realizan as computadoras paira saber canto tempo pasou dun suceso a outro. Por exemplo, cantos anos teño?
Eu nacín o 21 de maio de 1965. Si a un computador pregúntanlle cantos anos teño, deducirá tendo en conta a data actual: 97-65=32. Pero no ano 2000 tamén realizaría a mesma operación, é dicir, entre 00-65, e entón decidiría que teño -65 anos. Sen dúbida, este tipo de cálculos provocarán erros e malentendidos. E non só pola idade das persoas, senón que toda a información que está baseada no tempo tamén se desmorona.
Todo. Cando finalizarán os prazos destes cartóns de crédito? Até cando se pode tomar este medicamento? Cando me terminará a subscrición a esta revista? Que pasará cos voos nocturnos de Noitevella de 1999? Que van pagar os bancos por intereses? E que se cobra polos préstamos? Todas estas preguntas están baseadas no tempo e se o computador non sabe cal é a data real de hoxe, non poderá responder correctamente.
E se o motivo da barbarie que nos chega é tan simple, por que non previron todo isto fai 20 anos? Sabía que algún día chegaría o ano 2000, non? Si, pero cando as computadoras empezaron a introducirse no mundo empresarial, nas décadas de 1960 e 1970, eran máis caras que custosas. E a forma máis sinxela de baixar eses prezos tan altos era restrinxindo os datos que deben gardar os computadores. E ademais, cantos menos datos utilizaban, máis velocidade podían conseguir, polo que se avanzou coa restrición de díxitos. Nesa época os datos almacenábanse en cartóns horadadas con capacidade paira 80 caracteres por cartón.
E a verdade é que 80 caracteres son moi poucos paira escribir calquera cousa. Á hora de escribir una data, por tanto, en lugar de pór “23 de agosto de 1953” (18 caracteres), ou “23/08/1953” (10 caracteres), decidiron escribir “530823” (6 caracteres), esquecendo ese “19” ditxoso. Escribir as datas só con 6 díxitos foi moito máis lóxico, máis lóxico e económico.
Á hora de elixir esta solución de compromiso, os programadores sabían que o ano 2000 ía chegar, por suposto, pero quedaban 30 ou 40 anos longos paira iso e crían que os programas entón non terían valor no futuro. E nesa convicción equivocáronse, fallaron. Aínda que pareza mentira, hoxe en día utilízanse moitos códigos desas épocas, xa que moitos programas de software pasaron dunha aplicación a outra, coma se fose una herdanza biolóxica.
Moi ben. Se o problema é só iso, por que non engadir o número máxico “19” nas datas de todos os programas informáticos? Parece sinxelo. Colle o código de datas incorrectas, entrégao a un programador e el engadirá os dous díxitos que faltan. Desgraciadamente, a cuestión é moi diferente.
Levalo adiante non é nada fácil, porque ninguén sabe onde están as datas. Cada programador ocultou de diferente maneira estes díxitos. Mentres un utilizou a palabra dáche, outro optaría polo day, e quizais alguén utilizou Pamela Anderson. Quen sabe! Programar e crear están a miúdo interrelacionados e o creador ten toda a liberdade paira realizar a súa obra. En consecuencia, habería que explorar todos os programas de software paira engadir o famoso “19” aos anos de dous díxitos.
Claro! Pero nos últimos 30 anos escribíronse millóns e millóns de liñas de programas, construíronse miles de aplicacións informáticas e é moi normal que una empresa corrente de hoxe en día teña 100 millóns de liñas nos seus programas informáticos. Por tanto, habería que ler todas estas liñas paira atopar e cambiar datas.
Se se dá un só segundo por liña e só se traballa 8 horas ao día, una persoa tardaría 13 anos en solucionar o problema da empresa, aproximadamente. Ou 13 persoas nun ano. E quen debe gastar esa cantidade? A maioría das empresas non. Na actualidade só o 40% das empresas estadounidenses enfrontáronse ao problema e en Europa estamos aínda peor. E do mesmo xeito que noutros proxectos, o ano 2000 non se atrasará, non é posible. Quedan menos de 120 semanas.
E esa é a cuestión. Sabemos o que hai que facer, pero agora, ás portas do novo século, a solución é moi difícil, moi cara, e moitos expertos consideran que non hai tempo paira revisar e reescribir todos os programas. É demasiado tarde, desgraciadamente.
Mentres liches este artigo, o ano 2000 achegouse un pouco máis, polo menos pasaron uns minutos. Cada vez queda menos tempo. No entanto, se queres recibir máis información sobre o tema antes de caer no caos informático, podes dirixirche ás direccións da táboa de Internet.
Gai honi buruzko eduki gehiago
Elhuyarrek garatutako teknologia