Amnesia electrónica

2012/06/01 Dannoritzer, Cosima - Comprar, tirar, comprar dokumentalen egilea Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Hardwarea
• Teknologia

Fai uns poucos meses, mentres ordenaba no meu despacho una andel con po, descubrín un tesouro arqueolóxico: Una caixa chea de disquetes de 3,5 polgadas. Un arqueólogo, en primeiro lugar, definiría a data do descubrimento. Así que mirei as etiquetas. Estaban borrados a man e dixéronme que eran de finais do século 20, de 1989 a 1995.

Xurdiume una gran esperanza. Podería algún destes disquetes atopar inesperados achados (similar ás cartas de amor que apareceron nunha vella maleta atopada na cámara atadas con cinta de seda)? Nas etiquetas non había romanticismo, só puña "Backup". Paira empeorar as cousas o meu portátil era de 2007 e non tiña disquetera.

Metendo o primeiro disco nun lector externo de discos --un lector deixado por un amigo- apareceu una xanela que estaba baleira.

Ao pulsar "Obter información" paira saber máis sobre o disco, vin que non había ningún byte libre. O mesmo ocorreu co resto de disquetes. Que pasaba? Claro que había algo nos disquetes. Pero en 1998 o meu amigo comprou o disquetero despois de que a casa Apple eliminase os lectores de disquetes e non lía disquetes máis antigos.

Empecei a darse conta de algo. O álbum fotográfico da miña avoa sempre estaba visible a primeira ollada, mesmo despois de que as fotos comezasen a pecharse. Aínda podo ler as súas cartas escritas a man, aínda que a tinta negra volveuse marrón claro. Con todo, a miña xeración, orgullosa da súa relación coas modernas tecnoloxías, necesita máquinas paira chegar aos seus recordos, pero estas máquinas son de curta vida e están a desaparecer rapidamente.

O meu seguinte paso foi visitar a un amigo. Nenad Jovanovic, fincado en Barcelona, reúne vellos computadores Macintosh. Propón introducir os disquetes nun computador acorde á súa idade. Dunha balda colleu una caixa e utilizouna con moito coidado, coma se tivese un recipiente Ming. Quen di que non é tan valioso como el? É posible que algún día teñamos que recorrer a este tipo de museos paira recuperar os nosos recordos persoais.

Dentro de kutxa atópase un LCII, uno dos primeiros modelos en cor de Macintosh a un prezo razoable, comercializado en 1992. Rastrexouse una caixa chea de cables, atopouse o cable de corrente adecuado e púxose en marcha o computador.

Metín o meu primeiro disco na unidade, e aí están todos os recordos que esquecín hai tempo, entre outros, innumerables cartas escritas a amigos e familiares. Todos son ficheiros Word sen imaxe, cada un dos cales só ocupa dous ou tres kilobytes. Tívenme que lembrar que a principios do noventa aínda usabamos películas fotográficas, enviabamos as cartas desde a oficina de correos e viamos a mensaxería instantánea a través de ordenadores de arquivos de vídeo en Star Trek.

Pero como podo gardar os documentos recentemente atopados? É compatible o controlador dunha impresora actual co computador do museo?

Pois non.

Pero Nenad ten una idea mellor. Rastrexou as súas caixas e sacou un vello modem. Pouco despois, o ancián avó LCII está conectado a Internet e aos poucos, uno a un (está a respirar! ), a miña documentación está a ser enviada por correo electrónico ao meu novo portátil paira o seu almacenamento.

No portátil as miñas cartas antigas ábrense correctamente, pero hai ficheiros que teñen un “formato descoñecido”. A versión actual do software utilizado paira a creación destes ficheiros non admite os arquivos creados en 1995 cunha versión anterior. Só pasaron dezasete anos desde entón, pero paira a programación informática poderiamos dicir que os de entón son linguaxes prehistóricas obsoletos.

É un problema moi grave. Por unha banda, na nosa sociedade temos a obsesión de gravar as nosas vidas: correos electrónicos, fotos, vídeos e outros arquivos. Pero doutra banda, non gardamos os dispositivos capaces de descifrar eses recordos. Deste xeito, córrese o risco de converterse en tan esquecidos como o alfabeto maya, como un disquete dos anos 80, un DVD con fotografías jpg de 2000 nun cartafol e una memoria USB de 2012. Dentro de vinte e cinco anos os nosos computadores seguirán sendo capaces de ler DVDs? Non están os conectores USB, tan útiles paira as unidades externas, en perigo de extinción gradual? Como asimilarán os nosos fillos e netos a historia da familia?

É posible combinar as vantaxes dos modernos formatos electrónicos (velocidade, mobilidade, cor, son e música) coa utilidade universal?

Volvín ao meu ficheiro persoal. Aínda hai un disco que pon na etiqueta "1989". É un verdadeiro dinosauro. Capacidade de almacenamento dun megabyte completo. Naquela época, era una innovación revolucionaria, un disquete que estaba tan orgulloso como estou agora do disco duro externo dun terabyte.

Nenad meteu o seu disco nun Mac Plus que se lanzou entre 1986 e 1990. Aparece una xanela cun cartafol de historias. Abrín a primeira e afortunadamente o computador empezou a escanear. Pero un día a desgraza. Aparece en pantalla unha mensaxe de erro cos datos danados. Pantalla en branco. Case ouvín o burlón da miña historia ao evaporarse e desapareceron no ceo (ou teño que dicilo na nube) no gran cemiterio de datos. ). Sei que despois de una ou dúas décadas os datos magnéticos poden empezar a borrarse. Por iso botei o disquete ao lixo. Pero non se perdeu todo. Nun breve repaso á miña historia (non hai que dicir que non era en absoluto tan bo como o lembraba), pasáronse algúns datos a outro servizo de almacenamento, o do meu cerebro e a súa memoria de baixa fiabilidade. Fixen un café cargado paira mellorar a memoria RAM e volvín ao traballo enseguida...