}

Antenas, orientación e migración

2009/11/29 Lakar Iraizoz, Oihane - Elhuyar Zientzia

Centos de millóns de monarcas realizan bolboretas cada ano desde Canadá até o centro de México. 4.000 quilómetros de viaxe. O seu compás é o Sol, e a partir de aí descobren por onde deben ir. Con todo, o sol móvese durante o día.
As antenas permiten que as bolboretas monarcas non perdan a orientación que deben seguir durante a migración (Foto: Dennis Curtin).

Estas bolboretas dispoñen dun mecanismo de adaptación a este compás móbil que lles permite non moverse xunto co Sol. Pois ben, a revista Science anunciou que as bolboretas monarcas teñen este mecanismo nas antenas. Un grupo de neurobiólogos da Universidade de Massachusetts deuno a coñecer a través de experimentos con bolboretas monarca.

Co fin de descubrir onde se atopa este mecanismo, primeiro cortáronse as antenas a unhas bolboretas e estudouse o seu comportamento. Viron que perderon toda a orientación e que tomaron as direccións elixidas ao azar paira voar.

Posteriormente, en lugar de cortalas, pintaron as antenas con esmaltes: un grupo de bolboretas con esmaltes negros opacos e outro con esmaltes claros. Observouse que en ambos os grupos todas as bolboretas tomaron a mesma dirección, polo que o mecanismo de orientación estaba en marcha. As bolboretas que tiñan as antenas pintadas de negro non tomaron a dirección correcta, xa que a luz do Sol non chegaba ao mecanismo. As bolboretas que tiñan as antenas pintadas con esmaltes claros tomaron a dirección adecuada desde o principio.

Todos os animais que migran necesitan un sistema e un punto de referencia que lles axude a orientarse no camiño (Foto: Eric Rider).

E os que non son bolboretas, que?

Por suposto, ademais das bolboretas, son moitos os animais que migran ao longo do seu ciclo de vida: outro gran número de insectos, aves diversas, morcegos, cebras, ñus e baleas, peces como o salmón, etc.

Por suposto, todos necesitan un sistema e un punto de referencia que lles axude a orientarse no camiño. O sol aliméntase de animais. Iso si, os que non teñen antenas, e algúns con antenas, teñen metido no cerebro o mecanismo de adaptación solar.

O Sol non é a única maneira de orientarse. Por exemplo, os animais nocturnos non poden basearse no Sol. Pois nalgunhas delas han visto que toman como referencia a posición da lúa e as estrelas no ceo.

Paira pescudar este tipo de cousas, os científicos seguen o método inventado por un investigador chamado Kramer, que mete ás aves nunha especie de gaiola simulando no exterior da mesma as condicións que supostamente toman como referencia.

Así puideron comprobar, por exemplo, que os chineses, que migran de Europa a Asia, toman una determinada dirección se colocan o ceo que se ve de noite en Alemaña ou en Rumania, e outro si colocan o ceo de Chipre.

Lembran os ríos, serras, costas, etc. que viron en anteriores migracións paira saber por onde deben ir algúns animais (Foto: Tatiana Gerus).

En lugar de no ceo, outros animais buscan referencias no chan. É dicir, lembran os ríos, as serras, as costas, etc. que viron en anteriores migracións paira saber por onde deben ir.

E outros animais non se basean na visión paira orientarse. Hai animais que utilizan o campo magnético terrestre, por exemplo. Por exemplo, nalgunhas aves atopáronse moléculas con ferro no cerebro. Estas moléculas alíñanse co campo magnético da Terra, do mesmo xeito que os compases. Así, as aves saben onde están e poden decidir cara a onde deben ir.

Una vez lidos todos eles, pode parecer que os científicos coñecen con exactitude os pormenores das migracións dos animais. Pero a verdade é que aínda teñen moitas cousas por aclarar. Entre outros, que mecanismos concretos teñen no cerebro e, no caso das bolboretas, nas antenas. Non é pouco, non...

Publicado en 7K.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia