Cultura de paz

2023/11/29 STEAM-Hezkuntza (Elhuyar Zientzia)

• Komikiak
• STEAM-hezkuntza

Existe unha relación directa entre as crises ambientais e as inxustizas sociais. Ás veces é difícil de ver, pero ambos teñen o mesmo orixe: o abuso de poder.

As crises ambientais non veñen de seu. Son provocados indirectamente polos conflitos que se producen no ámbito socioeconómico e político. E as consecuencias destes conflitos, ademais do planeta, ven afectadas pola opresión dos países poderosos; a pobreza; a brecha de xénero; as exclusións por identidade racial, cultural e relixiosa; as altas taxas de desemprego; as graves carencias que se manifestan nos sistemas educativos, sanitarios e alimentarios…

Por tanto, abordar a emerxencia ambiental esixe, inevitablemente, resolver de maneira radical as cuestións socioeconómicas e políticas que a provocaron e interiorizar unha cultura de paz. Recoñecendo que a paz non é ausencia de conflitos, senón inxustiza.

A emerxencia climática ha posto de manifesto unha serie de cuestións a responder:

• Os países máis ricos controlan os recursos naturais dos demais. En consecuencia, os países con escasos recursos económicos non poden xestionar as súas riquezas e desenvolvelas como lles gustaría, nin económica nin socialmente. Exemplo diso é a industria occidental de extracción de metais e minerais en África para a industria dixital.
• Os abusos cometidos polos países ricos son sufridos sobre todo polos países empobrecidos. No hemisferio sur danse as secas e fames negras máis graves que se están producindo como consecuencia do cambio climático.
• Agora, xunto coa emerxencia ambiental, hai que abordar estas cuestións. Non é lexítimo que os países máis ricos condicionen o desenvolvemento doutros países e deterioren o seu futuro.

Están a levantar voces contra o abuso de poder. Deamos espazo no contexto da emerxencia ambiental.

Co cambio climático, o planeta non desaparece, pero queda claro que algúns grupos humanos pasarano moi mal. Estamos dispostos a cuestionar o noso sistema económico? Estamos dispostos a cambiar o noso estilo de vida e os nosos hábitos de consumo abusivos, ou imos seguir pondo en perigo o benestar dos máis pobres para manter o noso confort?

A responsabilidade dun planeta en estado crítico non é homoxénea. Agora a responsabilidade dos cambios debe ser homoxénea?

Os recursos son limitados. Como as distribuímos?

O ecofeminismo achega unha interesante achega ao problema da emerxencia ambiental, entre outras cousas porque pon de manifesto que o sistema capitalista e patriarcal é o que nos establece unha forma totalmente desequilibrada de relacionarnos coa natureza. Promove a explotación até o seu esgotamento e ve unha relación directa entre a explotación do planeta e a dominación de mulleres e outros grupos marxinados.

O ecofeminismo reivindica a necesidade de revisar conceptos como a economía, a produción, o desenvolvemento e o traballo para que sexan sostibles ecolóxica e socialmente. Da mesma maneira que pon o coidado da vida no centro da economía, pon no centro desta emerxencia ambiental a vixilancia do planeta.

Esta desequilibrada forma de relacionarse coa natureza baséase tamén no antropocentrismo. Mirar ao mundo desde a simple mirada da nosa especie levounos a comportarnos cegadamente con outras especies e a entendernos como seres pasivos para satisfacer as necesidades humanas. Tendo en conta a cultura de paz, correspóndenos revisar a nosa relación con outras especies.

Para profundar nos contidos pulsa aquí.

Este proxecto, promovido por Elhuyar, conta co apoio do Departamento de Promoción Económica e Proxectos Estratéxicos da Deputación Foral de Gipuzkoa.