}

Eremu magnetikoa saiodian aztertuz

1997/09/01 Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria

Enstein-ek zioenez, Lurraren eremu magnetikoaren sorrera da gaur egun Fisikak ebatzi gabe dauzkan bost arazo nagusietako bat. Ikertzaileak mende-erdian ari dira etengabe lanean, baina orain arte misterioa argitzeko ez da aski izan.

Kontrako norantzan biratzen duten diskoen artean fluidoa aztertzen dute Lyon-go ENS goi mailako eskolan. Honekin, gure eremu magnetikoaren iturritzat jotzen den “efektu dinamozinematikoa” frogatu nahi dute ikertzaileek.

Geofisikariak ados daude Lurraren eremu magnetikoa gure planetaren nukleoan sortzen dela baieztatzeko, baina nola sortzen den argitzeko dauden hipotesietan ez datoz bat. Zientzilarien ustetan, urtutako burdina oso eroale ona da eta nukleoko osagai nagusia ere bai. Konbekzio-higidurak izango ditu eta horrela korronte elektromagnetikoak sortuko dira. Fisikariek “efektu dinamozinematikoa” deitzen diote eta gure eremu magnetikoaren iturria izan daiteke. Frantzian Lyon-go ENS goi-mailako eskolako ikerlariek horixe frogatu nahi dute aipatutako efektua laborategian errepikatuz.

Metal likidoa gune zilindriko batean zirkularaztea da saiakuntzaren funtsa. Sodioa edo merkurioa bezain arriskutsua ez delako, galioarekin egin nahi dituzte beren probak, hau elektrizitatearen eroale bikaina delako. Metal hori oso garestia da, ordea, eta behar dituzten sei litroak enpresa bati “alokatu” egin dizkiote.

Gai honi buruzko eduki gehiago

Elhuyarrek garatutako teknologia