Poucos ósos no camiño do home

2003/03/17 Roa Zubia, Guillermo - Elhuyar Zientzia

• Paleontologia
• Giza zientziak
• Arkeologia

Ademais, a propia forma de investigar esperta gran interese: é sorprendente a cantidade de datos que se desprenden de catro fragmentos óseos vos. A investigación parece apropiada paira Sherlock Holmes. A verdade é que na investigación utilizan máis do que nos ensinan os documentais e os libros de divulgación. Con todo, desde fóra non é nada difícil ter dúbidas, o resultado é tan sorprendente…

Están tan seguros os paleontólogos?

O caso do Homo habilis foi moi significativo. A principios da década de 1960 atópanse en África os primeiros restos desta especie. Polo tamaño do cerebro deste ser humano, e por outras características, situaron á especie dentro do xénero Homo, que se parecía moito a nós.

Vinte anos despois, os antropólogos propuxeron dividir a especie Homo habilis en dúas, debido a que outros fósiles que acababan de atopar no lago Turkana de Kenia eran da mesma época pero distintos. As diferenzas eran excesivas paira ser habilis, polo que se describiu a nova especie Homo rudolfensis.

Pero agora a historia pode retroceder. En 1995 descubríronse outros fósiles na foz de Olduvai, en Tanzania, que presentan características do Homo habilis e do Homo rudolfensis. Estes ósos, por tanto, poden facer de ponte ou, máis que de ponte, expor a hipótese de que os dous son un.

Que está a pasar?

Os antropólogos traballan con moi poucos ósos. Por tanto, as consecuencias que se derivan desta escaseza deben tomarse con moito coidado. En calquera momento pode aparecer un fósil que pon patas para arriba una hipótese completa, calquera sabe.

Ademais, é difícil dicir si os descubridos son representativos das súas especies. Como se pode saber que o dono deste óso non foi deformado por unha enfermidade? Ou que non era especialmente pequeno ou grande? Non todos somos o modelo perfecto da nosa especie.

E esa é a principal limitación da paleoantropología. Á vista duns poucos ósos non se pode apreciar cal é o patrón de normalidade.

Sabendo isto, sigamos soñando cos nosos antepasados, xa que coñecer os límites da investigación non lles quita misterio nin encanto.

Artigo de opinión paira Herri Irratia.