Fotografía en cor (e II): imaxe e cor

1995/06/01 Nogeras, Itziar - Elhuyar Fundazioa Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Irudiak/Soinuak

Existen tres elementos principais paira a detección da cor: a fonte de “luz branca” (luz solar e lámpada de wolframio, por exemplo), os materiais que absorben unhas lonxitudes de onda e reflicten outras (desta maneira móstrase coloreada) e a capacidade do ollo humano de ver o conxunto de lonxitudes de onda nun ou outra cor.

A “luz branca” é una mestura de radiacións de diferentes lonxitudes de onda. Si facemos pasar un raio de luz por un prisma de cristal, veremos as cores que o forman en forma de espectro ou abanico. Nun dos lados do espectro aparece o azul escuro e no outro o vermello. A unión de ambos dá lugar a un círculo cromático (e ao virar o círculo sobre o seu eixo vese en branco) no que cada cor forma gradualmente outro. Cada cor do círculo é saturado, o que significa que non ten cor branca, negro nin gris.

O círculo cromático consta de tres partes principais: vermello, verde e azul. Estes son cores primarias e mestúranse na proporción adecuada paira obter o resto de cores. Entre os primarios atópanse as cores secundarias: magenta, amarelo e cyana. Cada primario ten o seu secundario en círculo cromático (vermello cyana, verde magenta e azul amarelo).

Cada secundario é una mestura de dous primarios que ao mesturarse dous deles dan o primario que teñen en común (por exemplo, o cyana e a magenta dan azul). Esta relación entre primarios e secundarios denomínase “sustractivo” e nela baséase o revelado e positivado en cores, como se verá máis adiante.

As cores do círculo ilumínanse engadindo o branco e escurécense eliminando. Ambas as operacións reducen o grao de saturación. Co branco fórmanse “tons claros” e sen branco “tons escuros”. Por iso, a iluminación e as propiedades reflectoras das superficies terán una gran influencia na saturación.

Todo o devandito até agora axudaranos a comprender a relación entre cores e a terminología da cor. Na fotografía de cores fálase de cores frías e quentes, contrastados, armónicos, fortes e fortes, por exemplo.

Cores frías e quentes: As zonas centrais do círculo cromático azul ao verde son cores frías porque se relacionan coas características do inverno e o xeo. O outro medio que vai da magenta ao amarelo é a cor fría, xa que inclúe as cores que relacionamos co verán e o lume.

Cores contrastadas: As cores forman un contraste contiguo, como ocorre cos tons en branco e negro. Canto maior sexa a saturación das cores, maior será a distancia no círculo ou maior será o contraste entre os brancos e os negros.

Cores armónicos: As cores moi relacionadas producen una sensación de harmonía, sobre todo se teñen tons fortes. Paira conseguir a harmonía pódense utilizar cores próximas ao círculo ou varios tons dunha soa cor. A luz, as condicións climatolóxicas, a exposición e os filtros poden reforzar a harmonía.

Cores fortes: Moitas veces é mellor usar pouca cor que usar demasiado. A utilización de cores fortes ou insaturados fortalece a imaxe. A forma máis sinxela de desaturar a cor é mediante a colocación no obxectivo dun plástico difusor transparente (ou calquera outro material difusor). Nas diapositivas, o exceso de esposión quita saturación ás cores e aparecen tons altos (ou claros). A exposición excesiva tonifica as cores das luces sobre todo, quedando fortes unicamente nas sombras. A exposición insuficiente produce tons baixos (ou escuros) e nas luces quedan cores fortes.

Cores fortes: Cores fortes ou saturadas atraen a atención. Ás veces poden resultar atractivos, pero si utilízanse en exceso poden exceder a imaxe. Débese evitar sobre todo a sobreexposición nas diapositivas e a exposición insuficiente nas negativas se se quere conseguir cores fortes. Os filtros polarizadores reforzan o azul do ceo e reducen os reflexos que desaturan a cor.