Novos cementos paira curar lesións vertebrais

2008/02/01 Kortabitarte Egiguren, Irati - Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Kimika
• Unibertsitateak

A vertebroplastia utilízase principalmente paira tratar fracturas vertebrais por osteoporoses ou tumores óseos vos. O obxectivo é reforzar o óso e aliviar a dor. A técnica de pequena ferida é rápida (~40 min/vértebra) e eficaz paira aliviar a dor (alivia a dor entre un 80% e un 90% en 72 horas) grazas ao reforzo mecánico que ofrece o cemento. No entanto, hai que ter en conta o risco de migración do cemento e a necrosis ósea que puidese producirse pola toxicidade da calor e monómero que se desprende da reacción de polimerización. Todo iso é investigado por investigadores do Departamento de Ciencia e Tecnoloxía de Polímeros da UPV.

Viscosidad e radiofrecuencia

A formulación básica dos cementos utilizados na bertebroplastia é o monómero, os grans de PMMA e o axente radiopaco. Esta última permite observar a masa do cemento durante a inxección. Todas estas formulaciones deben cumprir, en xeral, dous requisitos: viscosidad adecuada e alta radiofrecuencia. O cemento debe ter una solidez suficiente paira evitar goteos e á súa vez una fluidez suficiente paira poder inxectarse. Así mesmo, debe ser visible con raios X para que o cirurxián poida ver en todo momento o que está a inserir ou inxectando.

Paira adaptar as formulaciones que se utilizan na actualidade ás novas aplicacións, os cirurxiáns a miúdo transforman os cementos durante a intervención, sempre co fin de facilitar a inxección. Paira iso, por unha banda, engaden ao cemento un maior número de monómeros en fase líquida, co fin de reducir a viscosidad e aumentar o tempo de traballo do cirurxián, e por outro, engaden máis axentes radioopacos paira mellorar a visualización do cemento mediante raios X. Con todo, estas modificacións afectan as características e toxicidade do cemento. Neste sentido, investigadores do Departamento de Ciencia e Tecnoloxía de Polímeros da UPV/EHU están a traballar no desenvolvemento de novas formulaciones de cemento óseo acrílico, tendo en conta que se trata principalmente de cementos inyectables, aos que se engade, si é posible, un efecto terapéutico adicional.

Investigadores da UPV-EHU viron a posibilidade de obter cementos acrílicos inyectables de propiedades reológicas óptimas mediante a selección do tamaño adecuado de gran de PMMA. Isto débese a que canto máis grandes son estes grans, máis malgastan a calor xerada na reacción de polimerización e, por tanto, menos exotermia prodúcese nesta reacción. Así, o tecido non se quenta tanto.

Una vez seleccionado o tamaño dos grans de PMMA, engaden ao cemento una serie de axentes radioopacos ou terapéuticos que poden axudar a curar estas lesións vertebrais e, por suposto, miden os efectos que o incremento destes axentes pode producir sobre as características dos cementos. Por unha banda, engadiuse o salicilato de bismuto. É dicir, combinaron o efecto analxésico e o bismuto do ácido salicílico (o bismuto metal é facilmente visible a través dos raios X). Os resultados mostran que o bismuto ofrece una adecuada radiopaquetización, o efecto terapéutico do salicilato e, en xeral, una combinación menos tóxica e adecuada compatibilidade.

Doutra banda, engadíronse elementos bioactivos ao cemento acrílico. Con estes elementos preténdese conseguir a interacción entre o cemento e o tecido biolóxico (rexeneración ósea). En concreto, incluíuse a extrontzio hidroxiapatita paira combinar a adecuada radiofrecuencia do estroncio coa fixación inmediata do cemento acrílico e a fixación a longo prazo do compoñente bioactivo.

Por último, en colaboración con outros centros de investigación realizáronse diversos estudos de biocompatibilidad in vitro ou in vivo. Segundo os resultados dos estudos realizados até a data, os cementos formulados polos investigadores da UPV/EHU non presentan maiores problemas que os cementos comerciais convencionais.