Tormenta xigante de Saturno, máis forte do esperado

Arriba: Gran Mancha Branca de Saturno, observada desde a sonda Cassini e comparada co tamaño da Terra. A cabeza da tormenta aparece aumentada á dereita da imaxe. Abaixo: Mapa de ventos de cab

A inmensa tormenta Gran Mancha Branca de Saturno, en 2010, non só alcanzou os miles de millóns de quilómetros de extensión, senón que provocou ventos máis fortes do esperado. De feito, o Grupo de Ciencias Planetarias da UPV publicou na revista Nature Geoscience un traballo que explica a dinámica da tormenta.

Cada ano aproximadamente de Saturno, 30 anos terrestres, prodúcese una tormenta xigante. Polo seu aspecto na atmosfera do planeta denomínanse grandes manchas brancas. A última foi a Gran Mancha Branca 2010 e a nave espacial Cassini puido obter imaxes en alta definición. O punto de partida da tormenta foi una pequena nube branca, brillante nas latitudes medias do hemisferio norte, que foi crecendo rapidamente e permaneceu activa durante máis de sete meses. Durante este tempo xurdiu una mestura de nubes brancas que se expandiron até formar un anel de nube turbulento que ocupaba miles de millóns de quilómetros cadrados. O Grupo de Ciencias Planetarias presentou hai dous anos o primeiro estudo da tormenta e agora, neste novo traballo, analizaron en detalle o "cabezal" ou "foco" da tormenta.

Analizando as imaxes tomadas pola sonda Cassini medíronse os ventos de cabeza da tormenta. Nesta rexión, a tormenta e a atmosfera circundante interaccionan e fórmanse ventos continuos moi fortes a 500 km/h. "Non esperabamos un tráfico tan violento na rexión na que se desenvolve a tormenta, síntoma dunha interacción especialmente violenta entre a tormenta e a atmosfera do planeta", explica o director da investigación, Enrique García (Fundació Observatori Esteve Duran – Institut de Ciències de l’Espai, CSIC).

Ademais, os investigadores crearon modelos matemáticos da tormenta. Calcúlase que o foco da tormenta é profundo, 300 km por encima das nubes visibles, e que a tormenta transportou enormes cantidades de vapor de auga ás capas altas da atmosfera acuática. Formáronse nubes visibles e liberáronse grandes cantidades de enerxía, una inxección de enerxía que interaccionó cos ventos dominantes de Saturno, dando lugar a un vento de 500 km/h. Así mesmo, o estudo demostrou que, a pesar da enorme actividade da tormenta, non foi capaz de cambiar substancialmente o réxime dos ventos dominantes do planeta, pero se produciu una forte interacción.