O can ladra por aquí!
2005/03/27 Rementeria Argote, Nagore - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa
Ultimamente estivo na fala da xente o instinto dos animais paira detectar desastres polo tsunami que reduciu a costa do sueste asiático. Din que a terrible pleamar matou moi poucos animais, mesmo vacas e outros animais domesticados, pero poucos animais salvaxes atopáronse mortos tras o tsunami.
A proba máis clara deste feito atópase no Parque Nacional de Yala. Yala Sri atópase en Lanka, na costa, un antigo tropical húmido e rico. É a maior reserva natural de Sri Lanka. Alí habitan moitas especies de plantas e animais, e una das máis atractivas é o leopardo. Cada ano moitos visitantes acoden a esta zona protexida paira visitar os seus leopardos, elefantes e outra fauna.
Cando o tsunami chegou a Yala había un grupo dun corenta acodes no parque. Todos morreron. Non é de estrañar que o mar entrou en vigor no interior da terra e alcanzou dous quilómetros e medio da costa. Esta pleamar levoulle case todo o que lle sorprendeu no camiño, pero parece que apenas había animais salvaxes.
Os que se dedicaron ao rescate dos visitantes do parque sorprendéronse. Atopáronse restos de corenta visitantes, pero tampouco restos de elefantes, leopardos, búfalos, coellos ou xabarís, tan abundantes no parque. Dalgunha maneira notouse que viña o tsunami e fuxiron a terras máis altas.
Claro, é difícil demostrar que un tsunami, é dicir, una onda xigante destrutiva, sentiu vinda. Pero é sabido que moitos animais son capaces de detectar pequenos movementos da terra, que ven afectados por pequenos terremotos, que os humanos non percibimos en absoluto, e que o tsunami foi causado por un terremoto.
Segundo os responsables do parque, non hai dúbida de que os animais teñen un instinto especial paira sospeitar que se está achegando una catástrofe deste tipo. Ao parecer, ao cabo duns días do sinistro, os elefantes retomaron a súa aparición, é dicir, comezaron a descender aos poucos do monte. E na actualidade o parque volveu á rutina.
Sentido e sentidos
Este peculiar sentido dos animais é coñecido desde hai tempo. Quizá de aí o mal nome que teñen os gatos nalgúns lugares, algúns creen que os gatos teñen relación co mal ou co descoñecido. E é que, aínda que nos pareza que non hai nada especial paira os seres humanos, parece que o gato notou algo e ten reaccións que non entendemos.
Pero nalgúns lugares é por iso polo que aprenderon a interpretar algunhas reaccións do gato. Por exemplo, en Sicilia hai gatos en todos os caseríos que rodean o volcán Etna, e non só paira facer fronte aos ratos: cando o volcán está a piques de explotar hai pequenos terremotos e parece que o gato sente o movemento da terra antes de que o home descúbrao. Cando os gatos ponse nerviosos e celebran acéndese a alarma: hai perigo de erupción!
Segundo os que viviron os terremotos, antes de que o ser humano percíbao, os cans ponse a correr e ladrar, os cabalos quedan por casualidade ou se escapan e as ratas salguen á rúa. Dise que os animais teñen sentido, pero desde o punto de vista científico, os animais teñen máis sentido que o instinto, máis desenvolvido que o ser humano.
O gato e o can, por exemplo, poden recibir sons que o ser humano non pode ouvir e teñen o olfacto moito máis desenvolvido. O can, por exemplo, ten corenta veces máis células olfativas que o home, o que lle permite detectar certos cheiros por centos de quilómetros. O gato tampouco queda atrás e percibe fenómenos meteorolóxicos como a tormenta. Os posuidores dun gato rueiro na súa casa son inmediatamente adivinadores da chegada da tormenta, xa que o gato non ten intención rueira.
As arañas e tarántulas, pola súa banda, detectan as vibracións do chan e cando un terremoto achégase, salguen do buraco, acéndeselles o instinto de escapar cos menores tremores anteriores. A serpe ten un comportamento similar, e o mesmo ocorre cos topos, ratas e outros animais que viven baixo terra.
Como se ve, aínda queda moito por aprender dos sentidos dos animais. Ninguén pon en dúbida que son capaces de percibir terremotos e similares, pero aínda está por saber como o fan. Pódense e pódense considerar como alarmas de terremoto e non só nos territorios nos que non existe outra tecnoloxía, senón que en Xapón, un dos países máis avanzados do mundo, consideran fiable mirar as respostas dos animais: A predición dos terremotos realízase observando a actitude dos animais do zoológico de Tokio.
Publicado en 7K.
