Tan volante como Txoria!

2002/10/01 Atxotegi Alegria, Uhaina - Elhuyar Zientziaren Komunikazioa Iturria: Elhuyar aldizkaria

• Historia

Estes paracaidistas realizan una proba denominada voo relativo. (Foto: M. A. Dominguez):

Nace na capital francesa o 31 de xaneiro de 1769. Crendo que cursar estudos de física era pouco paira el, obtivo tamén os títulos de química e astronomía. Aos 14 anos, Pilâtre de Rozier e Marquis d’Arlande tiveron a oportunidade de ver o primeiro voo con balón. Desde aquel día, na antigüidade, a aeronáutica converteuse en paixón, pero desgraciadamente, naqueles anos iniciouse a revolución francesa e os austriacos encarcerárona. Pasou tres anos nos cárceres austriacas.

Salto mundial

Ao regresar a Francia comezou a traballar na cabeza durante a súa estancia en Austria: empezou a construír os primeiros balóns e organizar voos. Nun principio, antes de que el mesmo realizase os saltos que tiña previstos, facíaos ao seu can. Como aquel animal nunca morreu, el tivo que atreverse.

Primeira fotografía dun salto con paracaídas.

En outubro de 1797, no primeiro salto de Garnerín no parque de Monceau, o seu axudante dixo as seguintes frases: “Garnerine conseguiu o salto por paracaídas prometido e foi espectacular. Cando levaba un minuto no aire e a 600 metros de altura, Garnerín corta a corda e o balón levántase e ábrese. O noso físico conseguiu caer con paracaídas e, a pesar de que ao aterrar retorceulle un pouco a perna, todo lle saíu como quería”.

O paracaídas que utilizou ese día era de seda e estaba sostido por 36 paus ríxidos. En total, a tea tiña un diámetro de 8 metros e a parte superior estaba formada por un disco de madeira. Este disco foi colocado, entre outras cousas, para que entrase aire no paracaídas e elevase o balón.

O problema máis importante que tivo Garnerine durante o voo foi o constante abalo do paracaídas. Por iso, o físico Lalande, que se achegou a ver o salto, aconsellou a Garnerin que perforase un pouco a punta da tea para que pasase o aire e dalgunha maneira reducísense as randeeiras. Despois dese salto, fixo todos os demais seguindo o consello de Lalander.

En 1802, estando en Inglaterra, Garnerín decidiu realizar unhas viaxes máis ou menos longas polo ceo: a primeira viaxe foi de 300 quilómetros desde Moscova até Polonia; en 1807 a anterior viaxe incrementouse en 95 quilómetros e chegou desde París a Clausen.

Pero, desgraciadamente, o home tan atraído polo ceo morreu moi novo (aos 41 anos): mentres preparaba todas as ferramentas paira outra longa viaxe, caéuselle una viga longa e un piso sobre a cabeza e morreu alí.

Evolución de paracaídas

Primeiro libro publicado sobre Garnerín.

Desde a época de Garnerín, como todas as ferramentas, fóronse mellorando os paracaídas. En 1897 inventouse un paracaídas que non levaba soporte. A diferenza do anterior, en lugar dunha cesta grande levaba una barra trapezoidal. Tom Baldwin foi o primeiro en saltar con esta ferramenta.

Pero, utilizábase a aeronáutica unicamente paira o lecer? Non. Nada máis inventarse o paracaídas, este instrumento encheu o ollo aos militares. Esta ferramenta foi moi utilizada, creando novos materiais e técnicas: Na Primeira Guerra Mundial, os exércitos melloraron os paracaídas paira protexer aos seus pilotos. En 1930 o Exército Vermello deu un novo uso aos paracaídas: os pilotos, grazas a este instrumento progresista, empezaron a aterrar tras as liñas inimigas e crearon una nova táctica bélica.

Ademais dos usos militares, nos anos 30 tentouse recoñecer en máis dunha ocasión a aeronáutica como deporte. Con todo, houbo que esperar até os anos 50 para que a Federación Aeronáutica recoñecéseo como deporte. Os primeiros deportistas usaban traxes e paracaídas militares, pero aos poucos, a medida que a competición entre os deportistas ía crecendo, empezou a comercializar material adaptado a eles.

Tras a súa aprobación como deporte aeronáutico, os primeiros campionatos mundiais nesta materia celebráronse en Iugoslavia en 1951. Desde entón, os deportistas teñen que superar una serie de probas: a primeira, que os militares realizaban varias veces, a proba de aterraxe; a segunda, é un salto con imaxes. Neste exercicio, os paracaidistas teñen que saltar 2.000 metros e realizar seis imaxes diferentes. O voo relativo adoita ser una terceira proba: Entre 4 e 8 xotas únense no aire e teñen que realizar unhas imaxes preestablecidas durante o tempo que queiran. E a última proba é o contacto das teas: Os 4-8 paracaidistas, cos seus paracaídas abertos, ven obrigados a reunirse e a realizar unhas imaxes establecidas polos xuíces durante un tempo determinado.

Miúdo pracer ao aterrar!

O paracaidismo deu a mesma volta que André-Jacques no seu día no ceo. Xurdiu da paixón dalgúns científicos por construír novas ferramentas, gozalas e superar os límites da física, utilizouse e séguese utilizando paira danar aos seres humanos, e menos mal que desde mediados do último século volvemos ao seu uso orixinal e dispomos dunha ferramenta de lecer.