Á praza da ciencia e a tecnoloxía!
2006/11/01 Galarraga Aiestaran, Ana - Elhuyar Zientzia Iturria: Elhuyar aldizkaria
A primeira Semana da Ciencia organizouse no ano 2000 por iniciativa da Unión Europea. Os promotores tiñan un claro obxectivo: achegar a ciencia e a tecnoloxía ao público. Manteñen o mesmo obxectivo, ao ter claro que é imprescindible actuar como panca se se quere incidir na sociedade. E non é un traballo inútil, porque beneficia a toda a sociedade.
Así, creouse una rede de promotores na Unión Europea e noutros países paira organizar eventos atractivos e significativos durante varios días, centrados na ciencia e a tecnoloxía.
Na CAPV a organización Saretak é a encargada de organizar a Semana da Ciencia. Saretek é a Rede Vasca de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación, que reúne a todos os axentes implicados no ámbito da ciencia e a tecnoloxía na CAPV. En 2002 organizou por primeira vez a Semana da Ciencia sen un tema concreto, pero nos próximos anos elixiron un tema central como protagonista da semana.
O tema central da semana foi o das áreas que a Unión Europea ha querido promover. Así, por exemplo, as estrelas foron as biociencias e a biotecnoloxía en 2003, a nanotecnoloxía en 2004 e a contorna intelixente en 2005. Quizá non sexan temas fáciles paira moita xente, pero foron de gran importancia nos plans europeos de ciencia e tecnoloxía, xa que son estratéxicos en investigación e desenvolvemento.
Enerxía protagonista
O tema elixido nesta ocasión é máis coñecido paira todos que en anos anteriores, xa que a enerxía é a protagonista da semana. Trátase dun tema profundo, de toda a sociedade e non se pode escapar.
Hai que ter en conta que a sociedade occidental consome gran cantidade de enerxía, que se obtén principalmente a partir de combustibles fósiles. Saretzen, a través da Semana da Ciencia, quere que a sociedade reflexione sobre os problemas que xera e as solucións que hai que buscar.
Paira iso, puxéronse a disposición do público diversas actividades: exposicións, xornadas técnicas, visitas guiadas, talleres, mesas redondas, conferencias... Son aptas paira calquera idade e nivel de coñecemento, e é de destacar a presenza de Teknoskopioa un ano máis.
Teknoskopioa é un concurso de ideas organizado pola Fundación Elhuyar. Co obxectivo de motivar aos alumnos de Bacharelato e Formación Profesional, os mozos deben traballar como científicos/inventores. En 2004 celebrouse o primeiro concurso de ideas, e tras o éxito obtido, Teknoskopioa volveu a organizarse nos próximos anos, coincidindo co tema elixido paira a Semana da Ciencia.
Por exemplo, este ano pediron aos mozos que se imaxinen que están no ano 2050. O petróleo, o carbón e o gas están a piques de esgotarse... como se van a adaptar? Tiveron que responder a esta pregunta e paira iso, entre outras cousas, contouse coa información dispoñible na web creada ao efecto.
A toda a sociedade
Sen dúbida, os mozos que participaron en Teknoskopioa foron conscientes dos problemas que xera o consumo enerxético. Con todo, é difícil chegar na mesma medida a toda a sociedade, máis aínda a quen ven a ciencia e a tecnoloxía lonxe.
É a institución que recolle a opinión do Eurobarómetro europeo. Realiza enquisas sobre diversos temas, incluíndo opinións da xente sobre ciencia e tecnoloxía. Na enquisa do ano pasado, a maioría da poboación (78%) manifesta ter interese pola ciencia e a tecnoloxía. Con todo, ao responder a preguntas concretas, evidenciábase que o interese é menor que o expresado.
Ademais, comparáronse os resultados coa enquisa realizada polo propio Eurobarómetro dez anos antes, e así se viu que a xente en xeral estaba a perder interese. Por exemplo: Segundo a sondaxe de 2005, a contaminación é o tema científico que máis interese suscita, xa que en 1995 o 56% dos enquisados respondeu que estaban moi interesados na contaminación, fronte ao 38% do ano anterior.
Iniciativas como a Semana da Ciencia buscan revolucionar a tendencia, espertar o interese pola ciencia e a tecnoloxía, estimular a curiosidade, crear afección... Non é fácil.
Os dous expertos convidados paira falar sobre enerxía, Javier Marqués do Ente Vasco da Enerxía e José Mª da Escola Técnica Superior de Enxeñaría da UPV/EHU, comparten esta convicción. Sala. Segundo eles, os esforzos que se realizan paira informar e educar á sociedade ás veces son estériles, xa que a xente non se preocupa por esas cuestións. En calquera caso, todos esperamos que teñamos que preocuparnos da enerxía, xa que antes ou despois afectaranos a todos.
