}

Astrofisika

Izar-mota berri bat aurkitu dute, eta magnetarren jatorria izan daitekeela proposatu

Elhuyar aldizkaria

2023/08/21 HD 45166 izar bitarraren azken behaketatik abiatuta, eta ordenagailu bidez bi izarretako baten eboluzioa simulatuta, …
Grabitazio-uhin indartsuenen seinalea detektatu dute pultsarren bidez

Elhuyar aldizkaria

2023/07/04 Lehen aldiz, maiztasun txikiko grabitazio-uhinen ebidentzia jaso dute, pultsarretan duten eraginaren bitartez. Einsteinek 1916an iragarri …
Esne Bidearen barrutik igorritako neutrinoak detektatu ditu IceCubek

Elhuyar aldizkaria

2023/06/29 Esne Bidearen barruan energia handiko neutrino-emisioa dagoela baieztatu dute IceCube neutrinoen behatokiko datuek —izotz antartikoaren …
Entzeladon fosforoa aurkitu izanak ilargi hartan bizia izateko aukerak handitu ditu

Elhuyar aldizkaria

2023/06/15 Cassini zundak Entzelado Saturnoren ilargian jaso zituen datuak berriro aztertuta, baieztatu dute fosfatoa dagoela. Aurrez …
Zulo beltz bat eta igortzen duen zorrotada jaso dituzte, irudi berean

Elhuyar aldizkaria

2023/05/03 Lehen aldiz, irudi berean jaso dituzte zulo beltz bat eta handik ateratzen den materia-zorrotada handi …
Inoiz behatutako galaxia nano urrunena hauteman dute

Elhuyar aldizkaria

2023/04/18 James Webb Space (JWST) teleskopioaren bereizmen handia eta grabitazio-lente ahaltsu bat erabiliz, hasierako unibertsoan sortu …
Abian da Jupiter eta haren ilargi nagusiak helburu dituen JUICE misioa

Elhuyar aldizkaria

2023/04/14 Bigarren saiakeran, ESAk lortu du JUICE misioa abian jartzea. Ondo bidean, zunda zortzi urte barru iritsiko da Jupiterrera, …
Uranoren xehetasunak agerrarazi ditu JWST teleskopioak

Elhuyar aldizkaria

2023/04/11 James Webb espazio-teleskopioak (JWST) Uranoren irudi harrigarriak eskaini ditu, haren infragorri-kamerari esker. Adibidez, planetari ezagutzen …
Artizarrak jarduera bolkanikoa duela frogatu dute

Elhuyar aldizkaria

2023/03/20 NASAren Magallanes zundak 1991n jaso zituen radar-datuen berrikuspen batek baieztatu du forma- eta tamaina-aldaketak izan …
Supernova bihurtu aurreko ezohiko fase bat behatu du JWST teleskopioak

Elhuyar aldizkaria

2023/03/15 2022ko ekainean, JWST teleskopioak Wolf-Rayet izar baten irudia jaso zuen, izugarrizko bereizmenarekin. Behaketa oso ezohikoa …
Litekeena da orain Marten dauden tresnak ez izatea gai bizi-arrastoak detektatzeko

Elhuyar aldizkaria

2023/02/21 Ohartarazi dutenez, litekeena da Marten bizitza-arrastoak bilatzeko (eta aurkitzeko) helburua duten tresnek ez izatea hura …
Norteko Ferrokarrilla - Izarren koloreen bitxikeriak

Norteko Ferrokarrilla

2023/02/20 Gorria beroarentzat eta urdina hotzarentzat: gure ohiko ikurrak dira Hala erabiltzen ditugu. Baina izarren koloreei …
Norteko Ferrokarrilla - Talka Andromedaren kontra

Norteko Ferrokarrilla

2023/02/20 Astronomoek aurkitu dute Andromeda galaxia bi galaxia txikiagoren arteko talkaren ondorioa dela. Duela 2.000 milioi …
Norteko Ferrokarrilla (2023-02-17)

Norteko Ferrokarrilla

2023/02/20 XXVII. denboraldiaren 23. saioa: galaxien talkak, bilaketa matematikoa eta izarren koloreen kontuak.
Izotz amorfoaren aldaera berri bat sortu dute

Elhuyar aldizkaria

2023/02/13 Ur izoztuaren 20 fase kristalino eta izotz amorfoen bi familia ezagutzen zituzten zientzialariek. Lurrean ohikoena …